Natuurfilmer Michael Sanderson: 'Geduldig zijn is tweede natuur geworden'
In 2007 werd de eerste RED camera, de RED One geleverd. Het was de eerste digitale 4K cinemacamera. Natuurfilmer Michael Sanderson bestelde de camera direct toen hij de specs zag en daaruit opmaakte dat het een 'droomcamera' moest zijn. Hij moest er vervolgens zes maanden op wachten en kreeg zijn exemplaar in 2008. De natuuropnamen die hij er destijds mee maakte zijn nu nog steeds bruikbaar in nieuwe producties.
AV-Entertainment Nr3 2024
» Canon CR-N700 bij Freelens: virtuele producties verder gestroomlijnd
» Hogeschool Fontys Journalistiek: moderne techniek en nieuwe workflows
» Het Oranjegevoel van '74: terug in de tijd met de Philips LDK-3
» Output Connects: innovatieve video-oplossingen
» Pop-Up Event 2024: DigiNet in vogelvlucht
» Natuurfilmer Michael Sanderson: 'Geduldig zijn is tweede natuur geworden'
» Fabrieksbezoek NEXO: kwaliteit als fundament
» Lightware opent ultramodern AV-technologie trainingscentrum
» ETC Source Four LED Series 3: NTGent gaat voor de betere theaterervaring
» Metropool Hengelo investeert in Robe: 'Laatste stap in overgang naar led'
» Het licht bij Racoon: unieke looks voor elke stop
» Emporium 2024: Totale controle
» Stand van zaken: waterdicht licht
» Optimaliseer je crew en materiaal met data
Lees volledige uitgave online
Alle edities
AV-Entertainment Nr3 2024
AV-Entertainment Nr2 2024
AV-Entertainment Nr1 2024
AV-Entertainment Nr6 2023
AV-Entertainment Nr5 2023
AV-Entertainment Nr4 2023
AV-Entertainment Nr3 2023
AV-Entertainment Nr2 2023
AV-Entertainment Nr1 2023
AV-Entertainment Nr6 2022
AV-Entertainment Nr5 2022
AV-Entertainment Nr4 2022
AV-Entertainment Nr3 2022
AV-Entertainment Nr2 2022
AV-Entertainment Nr1 2022
AV-Entertainment Nr6 2021
AV-Entertainment Nr5 2021
AV-Entertainment Nr4 2021
AV-Entertainment Nr3 2021
AV-Entertainment Nr2 2021
AV-Entertainment Nr1 2021
AV-Entertainment Nr6 2020
AV-Entertainment Nr5 2020
AV-Entertainment Nr4 2020
AV-Entertainment Nr3 2020
AV-Entertainment Nr2 2020
AV-Entertainment Nr1 2020
AV-Entertainment Nr6 2019
AV-Entertainment Nr5 2019
AV-Entertainment Nr4 2019
AV-Entertainment Nr3 2019
AV-Entertainment Nr2 2019
AV-Entertainment Nr1 2019
AV-Entertainment Nr6 2018
AV-Entertainment Nr5 2018
AV-Entertainment Nr4 2018
AV-Entertainment Nr3 2018
AV-Entertainment Nr2 2018
AV-Entertainment Nr1 2018
AV-Entertainment Nr6 2017
AV-Entertainment Nr5 2017
AV-Entertainment Nr4 2017
AV-Entertainment Nr3 2017
AV-Entertainment Nr2 2017
AV-Entertainment Nr1 2017
AV-Entertainment Nr6 2016
AV-Entertainment Nr5 2016
AV-Entertainment Nr4 2016
AV-Entertainment Nr3 2016
AV-Entertainment Nr2 2016
AV-Entertainment Nr1 2016
AV-Entertainment Nr6 2015
AV-Entertainment Nr5 2015
AV-Entertainment Nr4 2015
AV-Entertainment Nr3 2015
AV-Entertainment Nr2 2015
AV-Entertainment Nr1 2015
AV-Entertainment Nr6 2014
AV-Entertainment Nr5 2014
AV-Entertainment Nr4 2014
AV-Entertainment Nr3 2014
AV-Entertainment Nr2 2014
AV-Entertainment Nr1 2014
AV-Entertainment Nr6 2013
AV-Entertainment Nr5 2013
AV-Entertainment Nr4 2013
AV-Entertainment Nr3 2013
AV-Entertainment Nr2 2013
AV-Entertainment Nr1 2013
AV-Entertainment Nr6 2012
AV-Entertainment Nr5 2012
AV-Entertainment Nr4 2012
AV-Entertainment Nr3 2012
AV-Entertainment Nr2 2012
AV-Entertainment Nr1 2012
AV-Entertainment Nr6 2011
AV-Entertainment Nr5 2011
AV-Entertainment Nr4 2011
AV-Entertainment Nr3 2011
AV-Entertainment Nr2 2011
AV-Entertainment Nr1 2011
AV-Entertainment Nr6 2010
AV-Entertainment Nr5 2010
AV-Entertainment Nr4 2010
AV-Entertainment Nr3 2010
AV-Entertainment Nr2 2010
AV-Entertainment Nr1 2010
AV-Entertainment Nr6 2009
AV-Entertainment Nr5 2009
AV-Entertainment Nr4 2009
AV-Entertainment Nr3 2009
AV-Entertainment Nr2 2009
AV-Entertainment Nr1 2009
AV-Entertainment Nr6 2008
AV-Entertainment Nr5 2008
AV-Entertainment Nr4 2008
AV-Entertainment Nr3 2008
AV-Entertainment Nr2 2008
AV-Entertainment Nr1 2008
AV-Entertainment Nr6 2007
AV-Entertainment Nr5 2007
AV-Entertainment Nr4 2007
AV-Entertainment Nr3 2007
AV-Entertainment Nr2 2007
AV-Entertainment Nr1 2007
AV-Entertainment Nr6 2006
AV-Entertainment Nr5 2006
AV-Entertainment Nr4 2006
AV-Entertainment Nr3 2006
AV-Entertainment Nr2 2006
AV-Entertainment Nr1 2006
AV-Entertainment Nr1 2005
Natuurfilmer Michael Sanderson: 'Geduldig zijn is tweede natuur geworden'
| In 2007 werd de eerste RED camera, de RED One geleverd. Het was de eerste digitale 4K cinemacamera. Natuurfilmer Michael Sanderson bestelde de camera direct toen hij de specs zag en daaruit opmaakte dat het een ‘droomcamera’ moest zijn. Hij moest er vervolgens zes maanden op wachten en kreeg zijn exemplaar in 2008. De natuuropnamen die hij er destijds mee maakte zijn nu nog steeds bruikbaar in nieuwe producties. Tekst: Hugo Rikken De Brits-Nederlandse Michael Sanderson werd in 1983 geboren in Nederland, maar ging voor een studie ‘Film and Video Technology with Broadcast Systems Engineering’ naar Southampton in Engeland. Sinds 2006 is hij professioneel cameraman. "Ik was in de veronderstelling dat ik een bachelor Media Production zou doen, maar het bleek veel technischer”, vertelt hij nu. “Eigenlijk was het dingen in elkaar solderen en digital signal processing, chips programmeren. Dat is dus heel technisch en ver weg van film maken. Ik wist dat ik iets met natuurfilmen wilde doen, dus als eindproject voor mijn studie maakte ik een soort cameratrap met sensoren, die 360 graden kon draaien en zo een dier kon volgen. Ik noemde het de Thermal Wildlife Tracker. Voor mijn master studeerde ik ‘documentaire filmproductie’ in Londen, zodat ik ook de creatieve en organisatorische kant van film maken leerde kennen. Daarvoor was mijn eindproject een docu over de terugkomst van de wolf in Oost-Duitsland toen er daar nog maar tien waren. Interessant, gezien het feit dat nu, twintig jaar later de wolf weer in Nederland is.” Passie Wat Sanderson vroeger al deed was skate video's maken met DV camcorder en een fish eye lens. Dat is heel wat anders dan natuurfilms. Tijdens zijn studie ging hij voor een conservation project maki's tellen in Madagaskar. "Het was vrijwilligerswerk, maar af en toe had ik wel wat vrije tijd en ik had een kleine handycam meegenomen. Dan ging ik in mijn eentje de bossen in en daar kwam ik die maki's tegen. Ik probeerde ze te filmen en soms kwamen ze dan naar mij toe en uiteindelijk na heel veel weken had ik een money shot. Zo'n full frame gezicht van een maki die naar je kijkt. Dat was fantastisch! Sindsdien wist ik: dit is wat ik met camera's wil doen! Sindsdien is het mijn passie.” Gekke stukjes apparatuur Sanderson studeerde af in 2005 en wilde het liefst meteen beginnen. Hij stuurde per post honderd CV's naar verschillende mensen in de wildlife filmwereld, in de hoop een voet tussen de deur te krijgen. Zijn eerste baan vond hij bij Ammonite in Bristol. "Het was een erg technische functie, waarbij ik dingen moest bouwen, onderdelen van camera’s vervangen, waardoor je er andere dingen mee kon doen. Voor natuurfilms moet je dat soms doen, dingen in elkaar knutselen om een mooier shot te krijgen of een ander perspectief. In de wildlife filmindustrie heerst een soort pioniersmentaliteit. Altijd proberen iets nieuws te doen, iets anders te doen. Anders ziet het er hetzelfde uit als de vorige film. Dus ga je experimenteren met nieuwe perspectieven.” Het bedrijf maakte BBC kinderprogramma's over insecten en dergelijke. Ze waren daar heel ervaren in en Sanderson leerde er veel: “We filmden zo'n honderd verschillende soorten insecten in het zuiden van Frankrijk, in de tuin van een mooi landgoed dat ze hadden gehuurd. We filmden met heel veel verschillende gekke stukjes apparatuur die de cameraman zelf had gebouwd en die ik moest onderhouden. Na een paar maanden mocht ik ook zelf de camera bedienen. Het leverde mijn eerste cameraman credit op bij het BBC natuurprogramma Smalltalk Diaries (2008).” RED Na Sanderson’s eerste klussen investeerde hij in zijn eerste RED camera en kreeg hij de kans om die te gebruiken voor een film over de terugkeer van de natuur rond de kernreactor in Tsjernobyl. In die tijd kon hij op een CF-kaartje maar vier minuten opnemen in 4K, bijna alsof het 16 mm film was. "Zes maanden later kwam er wel een harde schijf (320GB RED Raid, red.) waar je veel meer op kon draaien, maar eenvoudig was het destijds niet”, vertelt hij. “Je moest twee minuten wachten nadat je op de aan-knop had gedrukt en je had tien batterijen nodig. Daarbij was hij natuurlijk ook heel zwaar en luidruchtig. Niet de meest ideale camera voor natuurfilm, dachten de meesten.” Maar de beeldkwaliteit is het grootste selling point. Om de natuur zo mooi mogelijk in beeld te brengen, streven filmmakers naar een zo goed mogelijke beeldkwaliteit. Na de RED One volgde de RED Epic-X 5K Mysterium en inmiddels heeft Sanderson de Epic-W 8K Helium. "Nadat ik geïnvesteerd had in die RED One begon het pas echt. Ik kreeg opdrachten vanuit Nederland, onder andere voor de Vogelbescherming. Dat was voor de VARA en ging over de vogeltrek naar Afrika, in bijvoorbeeld Burkina Faso en Marokko. Dat was eigenlijk de eerste natuurfilm op de Nederlandse televisie, geschoten in 4K op de RED One.” De Nieuwe Wildernis “Een groot voordeel van mijn RED toen was dat ik alle lenzen kon gebruiken, want dat gaf veel flexibiliteit”, gaat Sanderson verder. “In het begin was het niet vanzelfsprekend dat je Canon-lenzen kon gebruiken, want dan verviel het garantiebeleid als je er een bepaalde mount op deed. Maar omdat mijn camera van voor die beleidswijziging was kon ik het wel doen. Dat maakte dat ik benaderd werd voor de makers van De Nieuwe Wildernis. Voor die film heb ik bijna de helft van de opnamen gemaakt. De producer zei tegen mij dat één been van de Gouden Kalf aan mij te danken is, waarop ik heel trots ben. We zijn zo'n drie jaar aan het filmen geweest. Ik had zelf in 2008 in de Oostvaardersplassen als test een keer opnamen gemaakt en daar een filmpje van op Vimeo gezet. Het productiebedrijf van De Nieuwe Wildernis had dat filmpje gezien. Zo hebben ze mij gevonden.” Bomenklimmen Na De Nieuwe Wildernis ging Sanderson naar Guatemala om daar een eigen productie op te zetten over de natuur in de regenwouden. "Ik had inmiddels de veel kleinere en lichtere RED Epic-X. Daarmee kon ik de bomen inklimmen om een groep slingerapen te filmen. Voor een BBC natuurdocumentaire wordt er dan vaak een hele stellage opgebouwd rond zo'n boom, maar ik klom met touwen gewoon naar de top van een boom en haalde aan een touw de camera naar boven. Ik zette de camera beneden al aan, nam een paar extra batterijen mee en kon dan handheld die apen filmen. Dat leverde een perspectief op dat nog niet eerder was gezien. Die film, die in 2016 werd uitgezonden bij National Geographic, heb ik helemaal zelf geproduceerd, geregisseerd, geschreven en gemonteerd en uiteindelijk samen met filmmaker Ana Luísa Santos afgemaakt.” Drones Met Santos heeft Sanderson al tien jaar Ateles Films, een productiebedrijf dat natuurfilms maakt. Als direct gevolg van zijn pionierswerk werd Sanderson gevraagd om op dezelfde manier mee te filmen voor BBC Planet Earth II. Hij filmde daarvoor wederom de slingerapen in Guatamala en mocht bovendien rivierdolfijnen in Brazilië filmen. Dat laatste heeft hij ook aan zijn technische achtergrond te danken. In de periode van 2008 tot 2014, voordat DJI met de Inspire kwam, bouwde Sanderson al zelf grote drones, waar hij een DSLR camera in kon hangen. "Die drones waren heel groot en wel zeven of acht kilo zwaar. Er waren destijds nog maar weinig mensen mee bezig. Nu heb je gimbals die al het werk doen om de camera stabiel te houden, maar toentertijd was dat niet zo. Elk klein beetje wind, vergeet het maar, dat shot kon je niet gebruiken. Ik probeerde ook gimbals te maken en weet niet hoeveel brushless motors ik ervoor heb gebouwd en uitgetest.” In de making of van de aflevering van Planet Earth waarin Sanderson met zijn zelfgebouwde drone boven de rivierdolfijnen in de Amazone vloog hebben ze hem gefilmd: “Sir David Attenborough praat dan over mij, maar ook over mijn beelden. Dat is wel fantastisch om te kunnen zeggen.” Ateles Films Met zijn eigen bedrijf Ateles Films heeft Sanderson vier natuurfilms van een uur gemaakt voor de Japanse televisie. "De eerste gaat over berberapen, die in de bergen van Marokko leven. Heel mooi in de sneeuw in de cederbossen. We hebben ook een film gemaakt over lammergieren in Spanje. Die eten botten en laten die dan op de grond vallen om ze kleiner te maken zodat ze die kunnen doorslikken. We hebben voor de Japanse televisie ook twee films gemaakt in Nederland. Eentje over de vossen in de Oostvaardersplassen en een film over de duinen in Den Haag. Dat was ons coronaproject. Tot nu toe is de Japanse publieke omroep heel blij met ons. Daarnaast hebben we ook een paar andere producties gedaan voor Franse, Oostenrijkse en Duitse televisie. Nog maar weinig voor Nederland.” Pioniers "Uiteraard ben ik vroeger geïnspireerd door de BBC programma's van David Attenborough, maar ik wist al heel snel dat hij niet degene was die de films maakte”, blikt Sanderson terug. “Het ging mij vooral om de technische kant van hoe die films gemaakt worden. Om nieuwe, innovatieve dingen doen, niet alleen maar een statief en een lange lens. Natuurfilms zijn bij uitstek het terrein van pioniers op het gebied van cameratechniek. Er wordt voortdurend gezocht naar technische mogelijkheden om het onderwerp net iets anders in beeld te krijgen dan eerder is gedaan. Dat kan heel simpel zijn, zoals de camera ondersteboven aan een statief hangen, waardoor je heel laag bij de grond een pan kunt maken met een lange lens, maar het kan ook zijn dat je iets moet bouwen, wat voorheen niet bestond.” Bij zijn eerste baan in Engeland werd een zelfgebouwd apparaat gebruikt dat de Frankencam werd genoemd, een heel raar ding dat langs verschillende assen beweegt, waardoor het als een soort helikopter door de bloemetjes en het gras heen vliegt om insecten te volgen: “Mijn baas had het gebouwd, maar ik moest er mee zien te werken en moest het repareren in geval van defecten.” In 2014, tijdens het filmen van berberapen in Marokko, maakten Sanderson en consorten voor het eerst gebruik van een gimbal: “Daarmee konden we de apen volgen terwijl ze met elkaar aan het vechten waren voor dominantie in de paartijd. Dat was toen helemaal nieuw, zo'n gimbal. Nu zie je geen natuurfilm meer zonder.” Zelf bouwen Sanderson bouwt ook zelf lenzen voor specifieke doeleinden. Alles om een uniek plaatje te maken. Zo bouwde hij een macrolens met een heel groot scherptebereik, waarmee je van dichtbij bijvoorbeeld insecten kunt filmen en ook de hele omgeving blijft zien. Dit in tegenstelling tot shots waarbij de hele achtergrond blurry groen is. "In de Nieuwe Wildernis hebben ze me ook gevraagd om die lens te gebruiken voor de insecten. Ik heb zelf nooit de moeite genomen om zo'n lens echt commercieel te produceren, maar andere partijen hebben dat inmiddels al wel gedaan met eigen versies.” Sanderson heeft ook al nestcamera’s gebouwd, speciaal voor het filmen van de lammergier in de Spaanse Pyreneeën: “We hebben er vier geïnstalleerd in een nest op een bergtop, met een zonnepaneel en een recorder.” Zelf zou hij nog wel meer willen gaan experimenteren met endoscopen. “Dat is een hele dunne rigide probe met een klein lensje en lampje. Die heb ik al veel gebruikt tussen 2006 en 2013. De laatste tijd niet zoveel meer, maar ik heb het gevoel dat die lenzen veel beter zijn geworden. Zodra ik een project heb waar het in past ga ik die gebruiken.” Geduld Niet iedereen heeft het geduld dat nodig is om dieren te filmen in het wild. Sanderson doet het al zo lang dat het een tweede natuur is geworden. “Ik weet dat het soms lang kan duren om mijn doel te bereiken. Het is niet zomaar een kwestie van komen opdagen. Soms lukt het vandaag niet en morgen ook niet, maar overmorgen misschien wel. Ik heb geleerd om geduld te hebben. Het uiteindelijke resultaat, daar doe ik het voor. Als ik niet wist wat het kan opleveren, dan zou ik het waarschijnlijk ook niet leuk vinden om te doen.” Het is voor Sanderson niet ongebruikelijk om voor een film van een uur zo’n honderd tot honderdvijftig dagen te filmen. “Daarom werken we met hele kleine crews. Heel anders dan in andere genres van films maken. We hebben recent ook een film gemaakt over aapjes in West-Afrika Daarnaast zijn we bezig om een assemblage te maken van materiaal uit ons grote archief. Omdat het materiaal dat geschoten is met de RED nog steeds overeind blijft na al die jaren, kun je dat nu nog steeds gebruiken. Mijn investering van destijds is future proof gebleken. Er is zelfs nieuwe software verschenen, waarmee je nog meer kunt halen uit het RAW materiaal dat toen geschoten is. Daarmee kun je de oude opnames upgraden. Het enige waar ik spijt van heb is dat ik toen niet meer heb geschoten.” Trots Op die vier films die ze voor Japan hebben gemaakt en die voor National Geographic, is Sanderson het meest trots. “Omdat het echt iets is dat wij van begin tot eind hebben kunnen maken. Ik hoop dat we dat in de toekomst nog meer kunnen doen. Je zou misschien verwachten dat ik het meest trots ben op het werk voor de BBC, maar daar ben je toch maar een onderdeel van een heel groot geheel. Als je iets helemaal zelf in de hand hebt, geeft het maken van zo'n film toch het meeste voldoening.”
|
Aanbevolen
