☰

Fabrieksbezoek NEXO: kwaliteit als fundament

AV & Entertainment bracht een bezoek aan NEXO, fabrikant van luidsprekersystemen in Frankrijk. Het is een firma die in de wereld van live-PA nadrukkelijk vooroploopt met als getuigen daarvan een aantal belangrijke patenten. We kregen een rondleiding en hadden een gesprek met François Deffarges, Engineering Support & Development Strategy Director.
Lees het volledige artikel onlineLees volledige uitgave online

Alle edities

AV-Entertainment Nr3 2024
AV-Entertainment Nr2 2024
AV-Entertainment Nr1 2024
AV-Entertainment Nr6 2023
AV-Entertainment Nr5 2023
AV-Entertainment Nr4 2023
AV-Entertainment Nr3 2023
AV-Entertainment Nr2 2023
AV-Entertainment Nr1 2023
AV-Entertainment Nr6 2022
AV-Entertainment Nr5 2022
AV-Entertainment Nr4 2022
AV-Entertainment Nr3 2022
AV-Entertainment Nr2 2022
AV-Entertainment Nr1 2022
AV-Entertainment Nr6 2021
AV-Entertainment Nr5 2021
AV-Entertainment Nr4 2021
AV-Entertainment Nr3 2021
AV-Entertainment Nr2 2021
AV-Entertainment Nr1 2021
AV-Entertainment Nr6 2020
AV-Entertainment Nr5 2020
AV-Entertainment Nr4 2020
AV-Entertainment Nr3 2020
AV-Entertainment Nr2 2020
AV-Entertainment Nr1 2020
AV-Entertainment Nr6 2019
AV-Entertainment Nr5 2019
AV-Entertainment Nr4 2019
AV-Entertainment Nr3 2019
AV-Entertainment Nr2 2019
AV-Entertainment Nr1 2019
AV-Entertainment Nr6 2018
AV-Entertainment Nr5 2018
AV-Entertainment Nr4 2018
AV-Entertainment Nr3 2018
AV-Entertainment Nr2 2018
AV-Entertainment Nr1 2018
AV-Entertainment Nr6 2017
AV-Entertainment Nr5 2017
AV-Entertainment Nr4 2017
AV-Entertainment Nr3 2017
AV-Entertainment Nr2 2017
AV-Entertainment Nr1 2017
AV-Entertainment Nr6 2016
AV-Entertainment Nr5 2016
AV-Entertainment Nr4 2016
AV-Entertainment Nr3 2016
AV-Entertainment Nr2 2016
AV-Entertainment Nr1 2016
AV-Entertainment Nr6 2015
AV-Entertainment Nr5 2015
AV-Entertainment Nr4 2015
AV-Entertainment Nr3 2015
AV-Entertainment Nr2 2015
AV-Entertainment Nr1 2015
AV-Entertainment Nr6 2014
AV-Entertainment Nr5 2014
AV-Entertainment Nr4 2014
AV-Entertainment Nr3 2014
AV-Entertainment Nr2 2014
AV-Entertainment Nr1 2014
AV-Entertainment Nr6 2013
AV-Entertainment Nr5 2013
AV-Entertainment Nr4 2013
AV-Entertainment Nr3 2013
AV-Entertainment Nr2 2013
AV-Entertainment Nr1 2013
AV-Entertainment Nr6 2012
AV-Entertainment Nr5 2012
AV-Entertainment Nr4 2012
AV-Entertainment Nr3 2012
AV-Entertainment Nr2 2012
AV-Entertainment Nr1 2012
AV-Entertainment Nr6 2011
AV-Entertainment Nr5 2011
AV-Entertainment Nr4 2011
AV-Entertainment Nr3 2011
AV-Entertainment Nr2 2011
AV-Entertainment Nr1 2011
AV-Entertainment Nr6 2010
AV-Entertainment Nr5 2010
AV-Entertainment Nr4 2010
AV-Entertainment Nr3 2010
AV-Entertainment Nr2 2010
AV-Entertainment Nr1 2010
AV-Entertainment Nr6 2009
AV-Entertainment Nr5 2009
AV-Entertainment Nr4 2009
AV-Entertainment Nr3 2009
AV-Entertainment Nr2 2009
AV-Entertainment Nr1 2009
AV-Entertainment Nr6 2008
AV-Entertainment Nr5 2008
AV-Entertainment Nr4 2008
AV-Entertainment Nr3 2008
AV-Entertainment Nr2 2008
AV-Entertainment Nr1 2008
AV-Entertainment Nr6 2007
AV-Entertainment Nr5 2007
AV-Entertainment Nr4 2007
AV-Entertainment Nr3 2007
AV-Entertainment Nr2 2007
AV-Entertainment Nr1 2007
AV-Entertainment Nr6 2006
AV-Entertainment Nr5 2006
AV-Entertainment Nr4 2006
AV-Entertainment Nr3 2006
AV-Entertainment Nr2 2006
AV-Entertainment Nr1 2006
AV-Entertainment Nr1 2005

Fabrieksbezoek NEXO: kwaliteit als fundament

Magazines | AV-Entertainment Nr3 2024

AV & Entertainment bracht een bezoek aan NEXO, fabrikant van luidsprekersystemen in Frankrijk. Het is een firma die in de wereld van live-PA nadrukkelijk vooroploopt met als getuigen daarvan een aantal belangrijke patenten. We kregen een rondleiding en hadden een gesprek met François Deffarges, Engineering Support & Development Strategy Director.

Tekst: Alex Buurman

Het ontwikkelingscentrum, de verkoop, administratie en de fabriek van NEXO bevinden zich dertig kilometer boven Parijs, vlakbij vliegveld Charles de Gaulle, naast het verder pittoreske dorpje Plailly. De fabricage vindt praktisch volledig in-huis plaats, afgezien van bijvoorbeeld het gieten van de kunststof speakerkasten, zoals die van de GEO M-serie, wat in Saint-Pierre-de-Côle. Daar is een extra productiefaciliteit van NEXO gespecialiseerd in gieten. Magazijnen zijn inmiddels verplaatst naar een locatie dichter bij vliegveld Charles de Gaulle. 

Vernieuwingen
NEXO werd in 1997 opgericht door Eric Vincenot en Michael Johnson, die daarmee een indrukwekkende reeks technische vernieuwingen op het gebied van grootschalige geluidsversterking op gang brachten; van de baanbrekende GEO T-serie tot en met de nog steeds trendsettende STM-serie. Met deze series draagt NEXO in hoge mate bij aan de ontwikkeling van line array-systemen, niet in de laatste plaats door middel van een aantal eigen vindingen die uiteindelijk leidden tot belangrijke patenten.

Yamaha
Vanaf 2005 vindt er strategische samenwerking plaats met Yamaha, zowel op het gebied van productontwikkeling als de distributie van NEXO-producten in de VS. Dat leidde uiteindelijk tot de volledige overname van NEXO door Yamaha een aantal jaren daarna. Afgezien van een intensieve samenwerking op technologisch gebied heeft dit ook op andere terreinen gevolgen: bij ons bezoek aan de fabriek blijkt het dragen van overschoenen met veiligheidsneuzen verplicht en opgedragen door Yamaha en de moederfirma stelt specifieke eisen op het gebied van inclusiviteit als het gaat om personeelsbeleid.

Yamaha produceert weliswaar net als NEXO luidsprekers voor podium- en presentatietoepassingen, maar NEXO en Yamaha zorgen ervoor dat er geen overlappingen ontstaan. Overleg is er op wekelijkse basis. “Yamaha heeft een fantastische luidsprekercatalogus”, legt François Deffarges uit, “met onder meer studiomonitors, portable luidsprekers, self-powered speakers, plafondluidsprekers, 70- en 100-voltlijnen en wij bij NEXO hebben een catalogus die in principe volledig gebaseerd is op lage impedantie. Die begint met de ID14 en loopt vervolgens op tot aan de STM-serie en natuurlijk wil niemand dat NEXO een ongeleid projectiel wordt binnen de Yamaha-groep.”

NS-1
Het portfolio van NEXO omvat een breed scala van toepassingen: van grootschalige touring, verhuur en stadions tot en met theaters, kerken, scholen en conferentieruimtes. Installateurs van NEXO-systemen kunnen gebruikmaken van NEXO’s eigen software NS-1. Deze voorspelt niet alleen zorgvuldig de dekking qua geluidsdruk op verschillende posities in zalen en op terreinen, maar levert ook heel specifieke informatie over systeemafmetingen, gewicht, belasting, zwaartepunt, momentkrachten, belasting tijdens de installatie en veiligheidsfactoren. NS-1 bevat uiteraard alle luidsprekersystemen van NEXO en kan worden toegepast bij projecten met immense afmetingen tot en met clubs waar bands en dj’s optreden. De referentielijst is omvangrijk en beslaat projecten over de hele wereld, waaronder opvallend veel grote stadions.

Productieproces
In de fabriek van NEXO in Plailly wordt veel met de hand gedaan, vooral om de kwaliteit van de producten te garanderen, maar een aantal handelingen is deels geautomatiseerd. Er staan grote CNC-machines die zorgen voor het machinaal frezen en zagen van plat plaatmateriaal, een CNC-machine die in 3D kan werken, en er is een cabine met daarin een robot die driedimensionaal schuurt en de laatste details aanbrengt. Die geautomatiseerde 3D-bewerkingen zijn onder meer noodzakelijk vanwege de P+-modellen van NEXO, die zijn voorzien van gecurvede panelen. Het buigen van de panelen van deze modellen gebeurt overigens ook extern. Tijdens die laatste stappen wordt ook een verborgen ruimte aangebracht voor een RFID-chip. Die chip zorgt ervoor dat elk exemplaar gedurende het volledige productieproces en later in de opslag en bij uitlevering elektronisch kan worden gevolgd.

Daarna worden de speakerkasten met de hand in elkaar gezet. Tegenwoordig worden die uitsluitend met een hogedruksysteem gelijmd, wat als voordeel heeft dat schroefverbindingen geen spanning in het materiaal veroorzaken en dat de kasten automatisch worden afgedicht. Vervolgens worden de laatste oneffenheden handmatig weggewerkt en worden de kasten gespoten; standaard in zwart of wit, maar in principe is elke RAL-kleur mogelijk.

Assemblage
De componenten van de speakers - drivers, filters en bekabeling - worden volledig met de hand geassembleerd en op dit punt komen ook de houten en kunststof modellen samen. Als gezegd, het gieten van de kasten van bijvoorbeeld de GEO M- en STM-series gebeurt in de NEXO-faciliteit in Zuid-Frankrijk, vlakbij Limoges. Elke unit wordt aan het einde van het montageproces akoestisch getest, waarna – na goedkeuring - een serienummer wordt toegekend dat op zijn beurt wordt gekoppeld aan de RFID-chip. Op die manier kunnen er geen niet-gecheckte producten in het verkooptraject terechtkomen.

Beste monitor
NEXO’s R&D, de afdeling onderzoek en ontwikkeling, bevindt zich in een ander gebouw, dat tegenover de productiefaciliteit ligt. Bij de entree is een aantal NEXO-producten verzameld die je zou kunnen bestempelen als NEXO-hoogtepunten uit het verleden. Vreemd genoeg bevindt zich daar ook de 45N12 tussen, wat in feite een courant model is. “Mensen die ‘m hebben, noemen het de beste monitor ter wereld”, verklaart François Deffarges. “Maar technologie is één ding en de markt is een ander ding. Mensen gebruiken tegenwoordig in-ears. Destijds hebben we duizenden PS15’s als monitor verkocht. Er lagen er dan een stuk of twintig op het podium, maar die tijd is inmiddels voorbij. De 45N12 is wel heel populair onder dj’s. Die zijn qua geluidsniveaus ‘ambitieus’ en bij een 45N12 zul je nooit tegen limieten aanlopen.”

Dode kamers en open lucht
De R&D heeft een aantal speciale testruimtes tot zijn beschikking, waaronder twee anechoïsche kamers, ook wel ‘dode’ kamers genoemd. De grootste van de twee heeft forse afmetingen: 12 x 8 x 5 meter. Daar kunnen systemen en componenten akoestisch worden getest, zonder dat reflecties van de wanden, plafond en vloer de testresultaten kunnen beïnvloeden. Het betreden daarvan levert een vreemde gewaarwording op doordat je de geluiden in je eigen lichaam, zoals hartslag, ademen en slikken nogal hard hoort en je je stem moet verheffen wanneer je communiceert met mensen die verhoudingsgewijs dicht bij je staan. 

Een andere ruimte die tot de verbeelding spreekt is de ‘demolition room’. De afmetingen hiervan zijn 4,5 x 2,5 x 2,5 meter en de ruimte is onder andere voorzien van brandblussers. Hier worden luidsprekersystemen tot het uiterste gedreven, waarmee getest wordt op welk moment ze aan hun grenzen zijn aangeland, waarbij ze zelfs in de fik kunnen vliegen.

De rondleiding over de NEXO-campus eindigt buiten. Achter de kantoren ligt een open veld van ten minste 40 x 40 meter. Hier zijn faciliteiten om truss te takelen tot op een hoogte van tien meter. Als demomateriaal fungeren twee systemen: een line array-systeem bestaande uit GEO M12’s en MSUB18’s, en een conventionele systeem met P18’s voorzien van een PS hoorn (asymmetrisch) en L20 subs. Het is een perfecte locatie om uit te proberen hoe de systemen in de openlucht presteren en om die reden alleen al een bezoek aan NEXO waard.

Patenten
NEXO heeft een aanzienlijk aantal patenten op zijn naam, zoals DPD (Directivity Phase Device). De DPD is een separator. Door de DPD voor een membraan, bijvoorbeeld een low-mid-driver te plaatsen, wordt het stralingsoppervlak in tweeën gedeeld. In praktische zin heeft dit als resultaat dat de crossoverfrequentie naar de hoog-driver met één octaaf kan worden verhoogd. De HF-unit hoeft dan niet weer te geven in een gebied waarin de vervorming juist erg hoog ligt. Het menselijk oor is bijzonder gevoelig voor dit frequentiegebied en deze opstelling reduceert de vervorming in voorkomende gevallen zelfs met een factor 10. 

HRW (Hyperbolic Reflector Waveguide) is al twintig jaar te vinden in het hart van veel NEXO line arrays. Hierbij wordt een sferisch (bolvormig) golffront geconverteerd naar vlak of convex-vormig golffront, wat akoestische koppeling zonder interferentie toestaat tot 20kHz bij wisselende onderlinge hoeken tussen de luidsprekerkasten. 

De patenten omvatten dan ook een aantal gewilde concepten. Theoretisch zou het delen van die patenten behoorlijk wat geld kunnen opbrengen. “Wij zien patenten echter niet als verdienmodel”, werpt Deffarges tegen. “We krijgen wel aanvragen, maar wij gebruiken die patenten uitsluitend om meerwaarde voor onze eigen producten te genereren. We willen betere producten maken en daarom beschermen we onze patenten in alle grote economieën wereldwijd: Japan, China, de VS en Europa.”

Grote troef
Veel bedrijven produceren tegenwoordig in China, met name natuurlijk om de kosten naar beneden te brengen. François Deffarges: “De dingen die we bij NEXO doen zijn écht high-end. We richten ons op een soort nichemarkt, waar kwaliteit uiterst belangrijk is. Als het zinvol zou zijn dan zouden we het zeker overwegen, maar voor de markten die wij bestrijken en voor de producten die wij produceren, denken we niet dat dat logisch is. De economische voordelen zouden qua kosten heel klein zijn, terwijl de beperkingen van het importeren per boot weer heel groot zijn; een levertijd van een maand of twee. We geven, waar mogelijk en zinvol, de voorkeur aan lokale inkoop. En de meeste componenten, waaronder de drivers die we gebruiken, komen ook uit Europa. Veel uit Italië natuurlijk, maar ook uit Frankrijk. En we doen niet aan volumeverkoop; we produceren geen honderdduizenden luidsprekers. Dan zou onze fabriek er totaal anders uitzien. Alles gebeurt hier en als er ook maar een klein probleempje is, kunnen we meteen in de fabriek gaan kijken wat er aan de hand is. Dat is een grote troef naar onze klanten toe. Er zijn genoeg economieën waar arbeidskosten lager zijn dan hier, maar de arbeidskosten zijn voor ons niet het fundamentele punt.”

Generaties
De verdeling in leeftijden binnen het personeel is heel gelijkmatig. “Als je kijkt naar al onze engineers is de gemiddelde leeftijd behoorlijk gedaald”, vertelt François Deffarges. “Op het moment is de gemiddelde leeftijd waarschijnlijk ongeveer dertig jaar. Ze gaan allemaal naar festivals en werken daar als vrijwilliger, dus ze kennen het veld. Ze houden van de muziek en zijn sociaal verbonden. De inbreng van die generatie is geweldig. Ze zijn extreem gevoelig voor alle milieuaspecten. Er zijn dingen die wij hebben gedaan die ze niet zouden accepteren. Het is waardevol dat het bedrijf bestaat uit stagiaires, van laten we zeggen 18 à 20, uit jonge ingenieurs van 22 à 23 tot en met seniors zoals wij, met 40 jaar ervaring in de industrie. We zijn dan weliswaar niet zo met elkaar verbonden zoals zij, maar we hebben een diepere of bredere kijk op alles wat is geweest.” 

“Wij bij NEXO, inclusief de jongere groep, zijn erg voorzichtig met gendergelijkheid en dat soort dingen. We hadden het net over leeftijden, maar het gaat ook over ras en geslacht.  Yamaha ondersteunt dit ten volle; discriminatie is absoluut niet toegestaan. De mensheid is opgebouwd uit verschillen en een goede organisatie functioneert alleen als dat vloeiend verloopt. Hoe meer ik daarnaar kijk, hoe meer ik ervan overtuigd ben dat het geen toeval is dat NEXO deel uitmaakt van de Yamaha-groep.”
 

Facebook

Aanbevolen

Gratis AV & Entertainment ontvangen

Vul hier uw emailadres in en u wordt op de hoogte gehouden van de laatste nieuwtjes op AV gebied én ontvangt tevens de gratis digitale editie van AV & Entertainment